Commerciële kansen Omgevingswet
Commerciële kansen
Om de grote hoeveelheid aan regels rond bouwwerken in Nederland terug te brengen, voert de overheid de zogenoemde Omgevingswet in. Hiervan gaat ook het bekende Bouwbesluit deel uitmaken, ofwel de regelgeving die onder andere de brandveiligheid in gebouwen regelt. De nieuwe wet is inmiddels aangenomen, maar de invoering laat nog even op zich wachten. Na enkele keren uitstel is de datum nu vastgesteld op 1 januari 2022. Dat lijkt ver weg, maar vanwege het grote belang ervan voor de branche, geven wij er als Federatie nu al ruim aandacht aan.
De Omgevingswet bundelt tientallen wetten en honderden regels in één nieuwe, integrale wet voor alles wat met de fysieke leefomgeving te maken heeft. Wie straks wil bouwen, krijgt dan met nog maar één procedure en één set regels te maken. Maar voordat dit mogelijk is, moeten gemeenten al hun regels vastleggen in een integraal omgevingsplan. Dan is voor alle locaties in de gemeente duidelijk wat wel en niet kan en wat de regels zijn. Als het bouwplan aan deze regels voldoet kan zondermeer gestart worden met de bouw. Voldoet het niet, dan is er altijd nog ruimte voor een integrale afweging. Zelfs bij tegenstrijdigheid met sommige regels, is de situatie nog niet uitzichtloos. Er ontstaat bijvoorbeeld ruimte om verplichte maatregelen achterwege te laten als er een aantoonbaar beter alternatief is. Dat biedt zeker op het gebied van brandveiligheid de nodige perspectieven.
De kansen die de Omgevingswet biedt hangen met name samen met de instelling van zogenaamde voorschriftengebieden, waarbinnen bouwkundige of gelijkwaardige maatregelen moeten worden genomen. Gelijkwaardige maatregelen kunnen bijvoorbeeld maatregelen zijn in de zin van sprinklers, watermist, blusgas of andere brandbestrijdingsmiddelen. De kosten hiervoor worden ruimschoots gecompenseerd als hierdoor op bouwkundige voorzieningen, zoals compartimentering bespaard kan worden. Zo wordt een gebouw per saldo goedkoper en wellicht doelmatiger, zonder dat aan veiligheid wordt ingeboet.
Binnen de Omgevingswet worden zestig algemene maatregelen van bestuur (AmvB) gereduceerd tot vier en neemt het aantal ministeriële regelingen af van honderd naar tien! Onder de resterende vier AmvB’en valt ook het Bouwbesluit, dat in de nieuwe situatie Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL) gaat heten. Daarnaast is er het Besluit Activiteiten Leefomgeving (BAL). Het BBL gaat over hoe de leefomgeving eruit ziet, terwijl het BAL betrekking heeft op hoe de leefomgeving gebruikt wordt. Velen zullen zich nog het Gebruiksbesluit herinneren. Dat lijkt hierop. Beide zijn even belangrijk, want de veiligheid van een gebouw hangt nauw samen met de activiteiten die er binnen en in de buurt plaatsvinden. Dat laatste verklaart meteen de naam Omgevingswet.
Vooral voor vitale gebouwen is de Omgevingswet van belang. In 2012 brak brand uit in een bedrijfspand in Rotterdam. Die zou niet de kranten hebben gehaald als ernaast niet een knooppunt van Vodafone was gevestigd. De brand sloeg over en daar was de brandbeveiliging van Vodafone niet op berekend. Het knooppunt viel uit, waardoor de telecommunicatie in een groot deel van Nederland voor langere tijd verstoord werd. Onder andere verkeersinstallaties vielen hierdoor uit. Als de Omgevingswet was toegepast, was Vodafone niet in één gebouw gaan zitten met gebruikers met een veel lager risicoprofiel.
Ten opzichte van het Bouwbesluit verandert er inhoudelijk niet veel in het Besluit Bouwwerken Leefomgeving. Wel zijn er redactionele en procedurele wijzigingen. Zo komen er aparte hoofdstukken voor bestaande bouw, nieuwbouw en verbouw. De hygiëne-eisen worden geschrapt. Daar komen lokale eisen voor in de plaats. De eisen met betrekking tot energiezuinigheid en milieu worden wel opgenomen in het BBL, maar gemeenten krijgen de ruimte om zelf scherpere eisen te stellen. Verder worden de bruikbaarheidseisen in hoofdstuk 4 en een aantal andere eisen geschrapt.
Hoewel de situatie uiteindelijk dus eenvoudiger moet worden, betekent het wel een verandering die uitdagingen, maar gelukkig ook kansen biedt. Een sprinklerinstallatie kan bijvoorbeeld ineens een enorme besparing op de bouwsom betekenen, in plaats van een ongewenste kostenpost. De beveiligingsbranche kan dus enorm veel profijt hebben van de nieuwe Omgevingswet. Alleen gaat dat niet vanzelf. Constructeurs zullen bij wijze van spreken liever zoveel mogelijk beton verkopen en zien niet graag geld van de opdrachtgever in de zakken van gespecialiseerde partners verdwijnen. Bouwcombinaties die aanbestedingen willen winnen, zullen wellicht wel beveiligingsspecialisten consulteren op zoek naar mogelijkheden om met een integrale aanpak de aanneemsom te minimaliseren.
Ook voor de beveiligingsbranche zelf is een rol weggelegd. Laat weten hoe beveiligingstechnologie kan bijdragen aan vermindering van de totale bouwkosten en natuurlijk aan de continuïteit van de toekomstige gebruiker van het gebouw. Er zijn mogelijkheden te over. Om hier meer helderheid in te brengen, reikt de Federatie Veilig Nederland de helpende hand aan in de vorm van een kenniswebinar op 4 en 6 november. Dit wordt georganiseerd in samenwerking met experts van Royal Haskoning DHV. Het webinar is exclusief ontwikkeld voor de leden van de Federatie Veilig Nederland, maar ook andere belanghebbenden en geïnteresseerden kunnen er deelnemen.
